Mediacje gospodarcze

Szczególnie cenimy możliwości, jakie Naszym Klientom daje pozasądowe rozwiązywanie wszelkiego rodzaju sporów. Nasz Zespół oferuje kompleksową organizację mediacji zarówno w ramach obrotu profesjonalnego jak i indywidualnego. Prowadzenie efektywnych mediacji pozwala na zdecydowanie szybsze, mniej kosztowne i trwałe rozwiązywanie trudnych sytuacji. Mediacja zapewnia wspólne wypracowanie satysfakcjonujących rozwiązań co niejednokrotnie prowadzi do zachowania relacji gospodarczych między podmiotami profesjonalnymi jak i należytych relacji pomiędzy podmiotami indywidualnymi

 

Czym jest mediacja?

Rozstrzygnięcie konfliktów przy użyciu mediacji umożliwia porozumienie się między przedsiębiorcami, którzy znaleźli się w sporze związanym z ich działalnością. Podczas mediacji strony przedstawiają swoje stanowiska i propozycje rozwiązania kwestii spornych w obecności mediatora.

Mediacja może być stosowana w sprawach, w których prawo przewiduje możliwość zawarcia ugody, szczególnie dotyczących płatności, wykonywania umów, ustalania odszkodowań, roszczeń wspólników i akcjonariuszy oraz określania obowiązków w ramach umowy konsorcjum. Niemniej jednak nie jest możliwa w przypadku postępowań nakazowych i upominawczych oraz w sprawach dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone.

Udział w mediacji jest dobrowolny dla przedsiębiorców będących stronami postępowania sądowego (powód i pozwany) lub stronami sporu, który jeszcze nie został skierowany do sądu. Proces mediacji nie może być rozpoczęty, jeśli którakolwiek ze stron sporu odmówi uczestnictwa.

Korzyści wynikające z mediacji obejmują możliwość szybkiego rozwiązania sprawy dla powoda oraz możliwość negocjowania korzystnych warunków dla pozwanego. Ponadto, zawarcie ugody pozwala obu stronom zaoszczędzić koszty związane z postępowaniem sądowym. W przypadku braku ugody w procesie sądowym, koszty ponosi zazwyczaj strona przegrywająca.

Mediację można przeprowadzić zarówno przed wniesieniem sprawy do sądu, jak i w trakcie postępowania sądowego. Warto zaznaczyć, że wszczęcie mediacji przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia, co stanowi istotny aspekt tego procesu.

 

Kto to jest mediator?

Mediator to osoba kompetentna i doświadczona w prowadzeniu mediacji w sprawach gospodarczych. Jego rolą jest pomaganie stronom w identyfikacji kwestii spornych oraz wypracowywanie satysfakcjonującego dla obu stron rozwiązania. Przedsiębiorcy mają możliwość wskazania konkretnego mediatora lub ustalenia procedury jego wyboru w umowie dotyczącej mediacji. Jeśli sprawa zostaje skierowana do mediacji przez sąd, to właśnie sąd wskazuje mediatora z listy stałych mediatorów. Niemniej jednak strony mają prawo do wyboru innej osoby mediatora. 

Mediator może odmówić prowadzenia mediacji tylko z uzasadnionych powodów, zarówno gdy strony samodzielnie się do niego zgłaszają, jak i gdy zostają skierowane przez sąd. Jego obowiązkiem jest zapewnienie równego traktowania stron oraz dbanie o to, aby zachowywały się one wzajemnie z szacunkiem i godnością. 

W przypadku wątpliwości co do bezstronności mediatora strony mają prawo wystąpić o jego zmianę. Listy stałych mediatorów są prowadzone przez organizacje pozarządowe w ramach ich statutowych zadań oraz przez uczelnie, które mogą również tworzyć ośrodki mediacyjne. Nazwiska mediatorów znajdują się na listach dostępnych w każdym sądzie okręgowym.

Mediator, asystując stronom w rozmowach dotyczących sporu i wspierając je w znalezieniu rozwiązania, musi zachować bezstronność i neutralność. Proces mediacji jest poufny, a mediator:

• jest zobowiązany do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji uzyskanych podczas mediacji,  
• nie może być wezwany jako świadek w sprawie, w której prowadził mediację, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy,
• może, za zgodą stron i na wniosek sądu, zapoznać się z aktami sprawy.

Przedsiębiorcy mogą zainicjować mediację, jeśli:

• między nimi pojawił się spór, a wcześniej zawarto umowę mediacyjną, lub
• jeden z przedsiębiorców zgłosił wniosek o mediację, a druga strona wyraziła na to zgodę, lub  
• zostali skierowani do mediacji przez sąd.

Umowa mediacyjna powinna precyzyjnie określać przedmiot mediacji oraz osobę mediatora. Wniosek o mediację powinien zawierać informacje dotyczące stron, żądania oraz okoliczności uzasadniające mediację, a także powinien być podpisany i załączony do niego spis załączników, w tym umowa mediacyjna, jeśli taka została zawarta. 

Sąd może skierować strony do mediacji aż do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę. Po zamknięciu tego posiedzenia sąd może skierować strony do mediacji jedynie na zgodny wniosek stron. Jeśli mediacja zainicjowana przez sąd nie przyniesie rezultatów, strony mogą samodzielnie rozpocząć kolejną mediację poprzez złożenie wniosku o jej przeprowadzenie do mediatora lub pozostawić spór do rozstrzygnięcia sądu.

 

Jak długo trwa mediacja?

Sąd ustala czas trwania mediacji na okres do jednego miesiąca, jednak na wniosek przedsiębiorców ten okres może zostać wydłużony.

Jak przebiega mediacja:

1. Mediator natychmiast kontaktuje się ze stronami w celu ustalenia dogodnego terminu i miejsca spotkania mediacyjnego, które nie może odbywać się w budynku sądu, siedzibie ani w mieszkaniu żadnej ze stron.
2. Jeśli strony lub jedna z nich nie życzy sobie odbycia wspólnego spotkania mediacyjnego, mediator spotyka się kolejno, indywidualnie z każdym przedsiębiorcą, pośrednicząc w rozmowie między nimi.
3. Po zakończeniu mediacji mediator sporządza protokół. Jeśli strony zawarły ugody (patrz poniżej), zostaną one wpisane do protokołu lub dołączone do niego. Mediator niezwłocznie przekazuje protokół do właściwego sądu oraz doręcza jego odpis przedsiębiorcom. 
4. Protokół  mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron.

 

Czym jest ugoda?

Ugoda to porozumienie zawarte między stronami sporu, w którym określa się wzajemne prawa i obowiązki przedsiębiorców. W ramach ugody można ustalić m.in.:

• termin spłaty długu,
• wysokość rat lub odsetek,
• podział kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów związanych z mediacją.

Przedsiębiorcy nie są zobowiązani do zawierania ugody podczas mediacji. Jeśli porozumienie nie zostanie osiągnięte, strony nie są związane propozycjami wzajemnych ustępstw ani oświadczeniami składanymi przed mediatorem i nie mogą się na nie powoływać w trakcie dalszego postępowania. Jeśli ugoda nie zostanie osiągnięta, a mediacja nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, strony mogą kontynuować dochodzenie swoich praw w postępowaniu sądowym.

Czy ugoda wymaga zatwierdzenia przez sąd?

Kiedy strony zawierają ugodę, dokument ten zostaje dołączony do protokołu. Mediator informuje strony, że podpisując ugodę, wyrażają zgodę na złożenie wniosku o zatwierdzenie jej przez sąd. Następnie mediator przekazuje protokół wraz z ugodą do odpowiedniego sądu i dostarcza stronom kopię protokołu. Sąd niezwłocznie przeprowadza postępowanie w sprawie zatwierdzenia lub nadania klauzuli wykonalności dla ugody zawartej przed mediatorem. Sąd może odmówić zatwierdzenia ugody lub nadania jej klauzuli wykonalności w całości, lub części, jeżeli ugoda:

• jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego,
  ma na celu obejście prawa,
•  jest niejasna,
• zawiera sprzeczności.

Ugoda zawarta przed mediatorem, która została zatwierdzona przez sąd poprzez nadanie klauzuli wykonalności, staje się tytułem wykonawczym zgodnie z przepisami dotyczącymi egzekucji.

 

Czy ugoda może być egzekwowana w krajach Unii Europejskiej?

Ugody sądowe, zawarte w większości spraw gospodarczych, takich jak sprawy o zapłatę, które zostały zatwierdzone przez sąd i opatrzone zaświadczeniem Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, mogą być egzekwowane przez ten sąd na wniosek wierzyciela. Dzięki temu możliwe jest wyegzekwowanie ugody także za granicą bez konieczności ponownego prowadzenia tam postępowania sądowego.

 

Co dzieje się z postępowaniem sądowym, w którym doszło do zawarcia ugody?

Zawarcie ugody w sprawie obejmującej cały zakres spornych kwestii może prowadzić do umorzenia postępowania sądowego, co skutkuje zakończeniem procesu sądowego przez sąd. Taki wynik eliminuje konieczność kontynuowania długotrwałego procesu sądowego oraz obciąża strony dodatkowymi kosztami. Ponadto skuteczne zawarcie ugody może przyczynić się do zwiększenia zaufania między stronami i ułatwić ewentualne przyszłe negocjacje czy współpracę biznesową.

 

Jakie są koszty związane z mediacją?

Koszty mediacji ponoszone są przez strony i zazwyczaj są one rozdzielane po połowie, chyba że strony ustalą inny sposób rozliczenia. W przypadku mediacji, która została zainicjowana na podstawie postanowienia sądu, wynagrodzenie mediatora w sprawach niemajątkowych wynosi 60 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde kolejne posiedzenie – 25 zł. Jeśli sprawa dotyczy praw majątkowych, honorarium mediatora stanowi 1% wartości przedmiotu sporu (ale nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1 000 zł). Ponadto mediator ma prawo do zwrotu wydatków związanych z prowadzeniem mediacji, takich jak koszty korespondencji czy telefonów. Do kosztów mediacji doliczany jest również podatek VAT.

W przypadku osiągnięcia ugody w wyniku mediacji strona otrzymuje zwrot 75% opłaty sądowej, którą uiściła, wnosząc sprawę do sądu.

Jeśli mediacja nie została zainicjowana na podstawie postanowienia sądu, wysokość honorarium mediatora i zwrot jego wydatków są ustalane na podstawie cennika ośrodka mediacyjnego lub negocjowane między stronami i mediatorem przed rozpoczęciem mediacji. Strona nie może być zwolniona z ponoszenia kosztów mediacji, nawet jeśli korzysta ze zwolnienia od opłat sądowych.

Mediacja stanowi dobrowolny sposób rozwiązywania konfliktów, umożliwiający nawiązanie dialogu między stronami, wyjaśnienie spornych kwestii i osiągnięcie porozumienia. Proces mediacyjny prowadzony jest przez bezstronnego i neutralnego mediatora, a jego przebieg jest poufny. Dzięki zawarciu ugody możliwe jest przyspieszenie postępowania oraz obniżenie kosztów. Przystąpienie do mediacji nie zobowiązuje stron do zawarcia ugody.